2003’ten beri uygulanan hurda araç teşvikleri bize ne gösterdi?
Araba fiyatları nasıl etkilendi? Arabayı almayı düşünenler için işte tüm ayrıntılar.
Geçmişte hurda teşviği geldiğinde neler olmuştu?
İlk kere 2003’te uygulanan hurda araç teşvikleriyle muhakkak bir yaşın üzerindeki araçların trafikten çekilmesi ve yeni araç satışlarının artırılması hedeflendi.
2004’te sona eren bu uygulama, otomotiv dalında olumlu tesirler yarattı. 2010 ve 2011 yıllarında ise tartısı 3,5 tondan fazla olan yük ve yolcu taşıyan araçlar için nakdi takviye sağlanan bir teşvik programı devreye alındı. Bu devirde, hurdaya ayrılan araç sayısında %73,9’luk bir artış kaydedildi.
2012-2014 yılları ortasındaki teşvikte ise muhakkak yaşın üzerindeki araçların motorlu taşıtlar vergisi, faizi, ceza, gecikme artırımı ve faizi ile idari para cezaları silindi.
2018-2019’da girilen teşvik kapsamında da hurdaya çıkarılan otomobiller için tıpkı cinsten yeni bir aracın satın alınmasında tahsil edilecek ÖTV miktarından belirlenen meblağ kadar indirim sağlanması öngörüldü.
2019’dan bu yana ise rastgele bir ÖTV indirimi kelam konusu değildi.
Analizler ne söylüyor?
Tüm teşviklere bakıldığında araba satışları, teşvik olmayan periyotlara bakıldığında ortalama 9.198 adet yükseldi. Hafif ticari araç ve ağır ticari araç satışlarında da artış vardı.
Teşviklerin uygulandığı periyotlarda kendinden evvelki 6 ay ve sonraki 6 aylık satışlara nazaran ortalama 3.090 artarken, ağır ticari araç satışları 725 adet arttı.
Değişkenler de göz önünde alındığında teşviklerin satışlara yaklaşık %20-30 ortasında artış olarak yansıdığı görülüyor.
Peki geçmiş periyotlarda otomobil piyasası bu durumdan nasıl etkilendi?
Tüm bu kapsamlar dahilinde bugüne kadar hurdaya ayrılması sağlanan araç sayısı 350 bini geçti. Bu sırada yeni araç sahibi olanlar oldu lakin nasıl oldu? Piyasada araç fiyatları nasıl değişti?
2019’un birinci ayında 100 bin TL’nin altındaki araçların fiyat değişimlerine baktığımızda Renault Clio Symbol Joy 1.0, Ekim 2018’de Renault bayilerde 72.400 TL iken Ocak 2019 ÖTV indirimi, kampanyalı ve hurda indirimi ile 60.900 TL’den alıcı buldu.
Fiat Egea Sedan 1.4 Fire ise Haziran 2018’de 71.900 TL, Ekim 2018’de hurda indirimiyle 69.900 TL, ÖTV indirimi ve artı hurda indirimiyle de Ocak 2019’da 62.040 TL’den satıldı.
Bir de Hyundai i20 1.2 MPI Jump fiyatına bakalım. Haziran 2018’de 71.400 TL, Ekim 2018’de 90.560 TL’ye çıkan fiyat, Ocak 2019 ÖTV ve hurda indirimiyle 75.407 TL’ye indi.
Şu anda ikinci el piyasasında neler oluyor?
Şu anda, 25 yaş ve üzeri araçlar için yeni bir hurda teşviki ve ÖTV indirimi gündemde. Bu teşvikle, eski araçların trafikten çekilerek yerine Türkiye’de üretilen yeni araçların alınması ve etraf kirliliğinin azaltılması hedefleniyor. Şimdi resmi bir açıklama yapılmamış olmasına karşın, ikinci el araba piyasasında hareketlilik başladı ve fiyatlarda artışlar gözlemleniyor.
Özellikle hurda kapsamına girebilecek yaşta ve durumdaki araçların fiyatları süratle yükseliyor. Bunun nedeni, insanların hurda araçlarını yüksek fiyatlarla satıp teşvikle birlikte yeni otomobil almayı planlaması.
Daha evvel 50 bin TL’ye bile satılamayan araçlar için 100-150 bin TL fiyat çekiliyor. Vatandaşlar şayet hurda araca sahibi olursa ve yasa da çıkarsa 300 bin ila 800 bin TL ortasında ÖTV avantajı yakalayacak.
Ancak bu durum, ikinci el araç almak isteyenler için pek de iç açıcı değil zira fiyatların çok yükselmesi, piyasayı alıcılar için kuvvetli hâle getiriyor.
Öte yandan, sıfır otomobil almayı düşünenler için de belirsizlikler var. Sanki teşvik gelirse, sıfır otomobil fiyatları düşer mi? Yoksa talep artışı nedeniyle fiyatlar daha da yükselir mi?
Hangi araçlar teşvik kapsamına giriyor?
25 yaş ve üzeri olduğunu belirtmiştik lakin teşvik kabul edilirse yerliliği yüzde 40 ve üzeri olan araçlar dahil olacak. Yasalaşırsa da 6 farklı markanın 12 modeli bu kapsama giriyor. İşte hurda teşvikiyle alınabilecek araçlar:
- Volkswagen Transporter
- Togg T10X
- Toyota CH-R
- Hyundai Bayon
- Hyundai i20
- Hyundai i10
- Ford Tourneo Custom
- Ford E-Transit
- Ford Transit
- Fiat Fiorino
- Fiat Egea Cross
- Fiat Egea
Yeni otomobil alacaklar beklemeli mi yoksa çabucak almalı mı?
Hurda araba teşvikleri, araba piyasasını her vakit hareketlendiren bir etken oldu. Fakat bu cins devirlerde hem alıcılar hem de satıcılar için belirsizlikler de artıyor.
2019’daki fiyat değişimlerini, araç satış oranlarını ve tüm ayrıntıları aktardıktan sonra aslında bu sorunun yanıtı biraz da sizin kişisel gereksinimlerinize ve bütçenize bağlı kalıyor.
Ama şayet hemen otomobil olmak zorundaysanız beklemek yerine artık almayı tercih edebilirsiniz zira teşvik gelirse, sıfır otomobil fiyatlarının ne tarafta etkileneceği tam olarak aşikâr değil. Ayrıyeten teşvikle birlikte talep artışı yaşanırsa fiyatlar yükselebilir yahut teslimat müddetleri uzayabilir.
“Biraz daha bekleyebilirim.” diyenlerdenseniz de teşvikin resmen açıklanmasının akabinde harekete geçmeniz daha mantıklı olabilir. Bilhassa hurda aracınız varsa bu aracı değerlendirip yeni bir otomobil almak için uygun fırsatı yakalayabilirsiniz. Lakin bu süreçte ikinci el araç fiyatlarının daha da yükselme ihtimalini göz önünde bulundurmalısınız.
Son olarak, teşvikler çoklukla muhakkak fiyat aralığındaki araçlara uygulanıyor. Bilhassa düşük ve orta segmentteki araçlar daha çok avantajlı hâle gelebilir. Bu nedenle, bütçenize uygun bir araç seçmek için piyasayı uygun takip etmelisiniz.
Sizin planlarınız neler? Yorumlara bekliyoruz.
Konuyla alakalı haberlerimiz:
Araba alırken aklınızda olsun:
