Çünkü bir kilosunun sağladığı güç ile yıllar boyunca seyahat edebiliyoruz! Ford, Nucleon aracında uranyumu birinci sefer kullanmıştı. Lakin birazdan açıklayacağımız sebeplerden ötürü o da ne yazık ki muvaffakiyet sağlayamadı.
Çünkü uranyum, sandığımız kadar da “masum” bir element değil.
Uranyum, nasıl bu kadar güçlü bir güç kaynağı?
Uranyum, birçok ülkenin elektrik muhtaçlığını karşılamak için nükleer reaktörlerde kullanılan bir elementtir. Radyoaktif olmasının temel sebebi ise izotoplarının stabil olmamasıdır.
Uranyum-235 üzere izotoplar, nükleer fisyon ismi verilen bir süreçle bölünebiliyor. Bu süreçte bir nötron, uranyum çekirdeğine çarpıyor ve onu daha küçük kesimlere ayırarak devasa bir güç açığa çıkarıyor. 1 kg uranyum, yaklaşık 3000 ton kömür yakmaya muadil bir güç üretiyor.
Dolayısıyla nükleer güç ile çalışan ulaşım araçları, yakıt doldurmadan yıllarca çalışabiliyor.
Gemilerde ve denizaltılarda kullanılan uranyumu neden bu kadar güçlü bir gücü varken otomobillerde, uçaklarda kullanmıyoruz?
Aslında nükleer güç üretmek, epeyce hassas bir süreci kapsıyor ve gerçek kullanılmadığında felaketle sonuçlanabiliyor. Radyasyon ise bunların en büyüğüdür. Uranyum ve fisyon süreci sonucunda ortaya çıkan atıklar ağır radyasyon yayıyor.
Uzun müddet radyasyona maruz kalmak, birçok sorunu beraberinde getirir.
Kanser, genetik bozukluklar ve mevte kadar gidebilecek önemli sıhhat meseleleri bu sorunların başında geliyor. Artık neredeyse her gün kullandığımız araçlarda ya da yılın belli periyotlarında kullandığımız uçaklarda nükleer reaktör kullanıldığını düşünün. Mümkün bir kazada ortaya çıkan radyasyon sızıntısı, tam bir felaket senaryosu oluşturabilir.
Bunun için Çernobil ve Fukuşima üzere yaşanmış örneklere bakmamız kâfi olacaktır. Münasebetiyle uranyumu araçlarda kullanmak, zannedildiğinden daha da büyük risk taşıyor.
Nükleer reaktörler, epeyce ağır ve büyüktür.
Bu da kullanımlarına mahzur olan bir başka sebep olarak karşımıza çıkabilir. Zira bir aracın ya da uçağın içinde kullanılabilecek kadar hafif bir reaktör üretmek, hayli sıkıntı. Şu anda kullanılan nükleer reaktörler, çoklukla dev gemilerde ya da nükleer santrallerde kullanılıyor. Üstelik alınan ileri seviye tedbirler de uğraşı.
Peki daha evvel hiç denenmedi mi? Elbette denendi. 1950’lerde ABD ve Sovyetler, nükleer motorlu uçaklar geliştirmeye çalışmıştı. Ancak reaktör o kadar ağırdı ki, uçağın kalkması tam bir eziyetti. Sonucunda ise proje iptal edildi. Birebir vakitte araçlarda da kullanmak için Ford, Nucleon aracını tanıtmıştı. Lakin benzeri sebeplerden ötürü bu proje de hayata geçemedi.
Maliyeti de epey yüksek.
Nükleer güç santralleri bile çok yüksek maliyetlerle inşa edilip işletiliyor. Münasebetiyle bir nükleer reaktörlü otomobil üretmek, milyonlarca maliyet manasına geliyor. Üreticiler, tüm bu risklerin yanında bu maliyeti göze alabilirler mi? Pek sanmıyoruz.
Bunun yerine günümüzde kullandığımız elektrikli araçlar ve hidrojen yakıt hücreleri, nükleer güce nazaran çok daha pratik ve inançlı tahliller sunuyor.
Nükleer güç hiç ulaşımda kullanılmıyor mu?
Kullanılıyor, ancak sadece çok büyük ve özel taşıtlarda. Nükleer gemi ve denizaltıları, uzay araçları bu güçten faydalanıyor. Doğal tedbirlerini sıkı almak kaydıyla.
Yine de söylediğimiz üzere, bir kilosuyla yıllarca seyahat edebileceğimiz uranyumu araçlarda kullanmak, sandığımız kadar temiz ve kolay bir atak olmayacaktır.
Nükleer güç ile ilgili öbür merak edilenler: