“Olası bir uçak kazasında, uçağın hangi kısmı en sağlam yer?” sorusuna 2012’de, Meksika Çölü’ne düşürülen bir uçak, cevap vermiş.
Havacılık güvenliğinin tekrar sağlanması, temellerini sağlamlaştırmak için ehemmiyet arz eden bu test uçuşu, bile isteye uçağı düşürmüştü ki emeline ulaşabilsin. Pekala sizce, bu testin sonucunda, en sağlam bölüm neresi çıkmış olabilir?
27 Nisan 2012’de, bugün merak ettiğimiz sorunun yanıtına karşılık aramak için bir uçak düşürüldü.
Gündemimizden düşmeyen uçak kazaları, yerini dehşet ve kaygıya bıraktı. Artık herkes, uçağın hangi koltuğu daha inançlıdır diye düşünmekten kendini alıkoyamıyor. Bu soru ise neredeyse herkesin başında bir tilki üzere dönüyor. Biz, yanıtı 2025 yılında ararken, uzmanlar bu soruya 13 yıl evvel yanıt vermiş.
Meksika’nın Laguna Salada Çölü’nde, Boeing 727 tip uçak sabah saatlerinde, boş bir yerde düşürüldü. Uçağın içi bomboştu, maksat ise uçağın en çok hangi bölgesinin hasar aldığını tespit etmekti.
Bir küme bilim insanı, kazayı gözlemledi.
Koltuk konumları, çoklukla değersiz üzere görünse de aslında bu kaza testi ile ne kadar değerli olduğu bir defa daha kanıtlandı. Beşerler, uçak seyahatlerinde koltuk seçerken neresi olduğuna pek dikkat etmiyor. Ancak eminiz ki bu yazıdan sonra, o kadar da vurdumduymaz olmayacaksınız.
Meksika’da, sabah saatlerinde uçurulan uçağın gerisine bir takip uçağı da havalandırılmıştı. İki uçak ortasında kapsamlı bir uyum sağlanmıştı. Pilotun uçaktan paraşütle atlayacağı ve düşüş sırasında “Big Flo” ismi verilen bir uzaktan kumanda ile uçağın denetiminin sağlanacağı bu testin başarılı bir biçimde gerçekleştirilmesi için uçuş grubu büyük bir titizlikle hazırlıklarını tamamladı.
İlk kademede test pilotu ve uçuş mühendisi, paraşütle atlamadan evvel uçağın dışına çıkarak müşahede yapabilecekleri kısımda yerlerini aldılar.
Ardından paraşütle uçaktan ayrılan pilot, düşüş sırasında uçuş takımı ve takip uçağındaki uzmanların yardımıyla yönlendirilerek, deneyin daha sağlıklı bir halde ilerlemesi sağlandı. Uçak, araştırma hedefli olarak her türlü donanım ile hazırlanmıştı.
Test modelleri, çeşitli güvenlik tedbirleri altında yerleştirilmişti. Farklı oturma nizamlarına sahip olan modeller, emniyet kemeri takılı yahut takılmamış halde farklı konumlarda yerleştirilerek uçuş sırasında olabilecek tesirlere karşı nasıl bir tepki verdikleri gözlemlendi.
Kameralar, Flight Veri Recorder ve titreşim ölçüm aygıtları ile uçuş boyunca her bir kademe kayıt altına alındı.
Uçak yerle temas ettikten sonra kokpit, gövdeden büsbütün ayrılmıştı. Çarpmanın akabinde motorların bir mühlet daha çalışıyor olması, itfaiye takımlarının çabucak olaya müdahale etmesini gerektirdi. Motorlar, suyla soğutularak durduruldu. Bu an, uçağın yapısal dayanıklılığını ve yangın güvenliğini test etmek ismine kritik bir basamaktı.
Uçağın düşüş açısı, yolcuların duruşları, emniyet kemerlerinin tesiri ve yolcu kabininde meydana gelen çökme üzere faktörler üzerinde yoğunlaşıldı. Bu ögelerin, tahliye süreçlerini nasıl etkileyebileceği ve yolcuların hayatta kalma bahtlarını ne formda değiştirebileceği tahlil edildi.
Sonuçlara nazaran uçağın kuyruk kısmı, en muteber bölge seçildi.
Yolcu dolu bir uçağın bu türlü bir kazada birçok kişinin sağ çıkacağı, bilhassa uçağın art tarafında bulunan kimi yolcuların kazadan yara almadan kurtulabileceğini gösteriyor.
Tabii ki bu, her kaza için geçerli değil. Zira uçağın düşerkenki konumu, kuyruk kısmının en az hasar alabileceği hâlini etkiliyor. Farklı bir çarpışma ya da düşme esnasında istisnaların da olacağını unutmamak gerekiyor.
Ancak esas unutmamamız gereken bir şey varsa o da, emniyet kemerinin sırf arabalarda değil; her türlü taşıma hizmetlerinde ‘hayat kurtardığı’.
İlginizi çekebilir:
