Dünya çapında ya da Türkiye’de en çok kullanılan masaüstü ve taşınabilir işletim sistemlerine ilişkin dataları daha evvel tekraren defa sizlerle paylaşmıştık. Fakat bu içeriğimizde çok daha enteresan bir bilgiyi ele alacağız. Türkiye’de, Ocak-Kasım 2024 periyodundaki 11 ayda en çok kullanılan işletim sistemlerini mobil-masaüstü karışık biçimde ele alacağız.
Peki neden bu türlü bir şey yapıyoruz? Taşınabilir ile masaüstü işletim sistemlerini karşılaştırmak, elma ile armutu karşılaştırmak olmuyor mu? Şayet “Windows, iOS’tan daha popüler” üzere bir sonuca ulaşırsak bu elmayla armutu karşılaştırmak olur, gerçek. Lakin bizim gayemiz Türkiye’deki taşınabilir aygıt sayısı ile bilgisayar sayısı ortasındaki dramatik farkı ortaya koymak.
Türkiye’de akıllı telefon ve tablet kullanım oranı, bilgisayar kullanım oranından 3,4 kat fazla
Yukarıdaki grafik, Türkiye’de en çok kullanılan işletim sistemlerini gösteriyor. OS X yazan kısmın macOS olduğunu ve iPadOS’un iOS’a dahil olduğunu belirtelim. Grafiğe baktığımızda Türkiye’deki Android kullanıcı sayısının Windows kullanıcı sayısından 3 kat daha fazla olduğunu görüyoruz. iPhone ve iPad kullanıcı sayısı ise Mac kullanıcı sayısının yaklaşık 13 katı.
iOS ve Android’in toplam pazar hissesi %76’nın üzerinde. Windows, macOS ve Linux’un toplam pazar hissesi ise %22 civarında. Yani çok kaba bir yorumla Türkiye’de akıllı telefon ve tablet kullanım oranı, bilgisayar kullanımının 3 katından fazla diyebiliriz. Kaldı ki Windows’un Windows ve macOS’un pazar hissesinin aşikâr bir kısmı tekil kullanıcı değil şirket aygıtlarından geliyor.
Avrupa’da akıllı telefon ya da tablet kullanan her 10 bireyden 8’i bilgisayar da kullanıyor
Durumun vahametini göstermek için dataları evvel Avrupa, sonra da dünya geneli ile karşılaştırmak istiyorum. Üstteki tabloda Avrupa’nın işletim sistemi dağılımını görüyorsunuz. iOS ve Android’in toplam pazar hissesi %54.37 düzeyindeyken Windows, macOS ve Linux’un toplam pazar hissesi %42.94. Yani Türkiye’de akıllı telefon sahiplerinin yaklaşık %30’u faal olarak bilgisayar kullanıyorken Avrupa’da bu oran %80 düzeylerine çıkmış durumda.
Dünya genelinde akıllı telefon ya da tablet kullanan her iki bireyden biri bilgisayar da kullanıyor
Gelin bir de sayıları dünya geneli ile karşılaştıralım. Android ile iOS’in dünya çapında pazar hissesi %62.38. Windows, macOS ve Linux’un toplam pazar hissesi ise %34.31. Buradan yola çıkarak Dünya genelinde bir akıllı telefon ya da tablet kullanan her iki bireyden birinin birebir vakitte bilgisayar da kullandığını söyleyebiliriz. Avrupa ortalamasıyla karşılaştırıldığında düşük bir oran üzere gözükse de dünya çapında akıllı telefon kullanıcılarının tıpkı vakitte bilgisayar da kullanma oranı, Türkiye’nin neredeyse 2 katı kadar.
Editörün yorumu: Üreten toplumlar kitap, tüketen toplumlar bilgisayar kullanır.
Yani? Ne olmuş daha az bilgisayar kullanıyorsak? Dürüst olmak gerekirse bu sayıların toplumsal tesirini bir akademisyenin yorumlaması çok daha yanlışsız olacaktır lakin 10 yıla yakın teknoloji editörlüğü deneyimim ve tarihe olan merakımla bu dataları kendimce yorumlayabileceğimi düşünüyorum. Hemfikir ya da ters olun sizlerin de yorumlarını merak ediyorum.
Şahsi görüşüm, 18. yüzyılda kitap okuma oranları ne tabir ediyorsa 21. yüzyılda bilgisayar kullanım oranı misal şeyi söz ediyor. Profesyonel düzeyde bir şeyler üretmek, araştırma yapmak vb. işler çoğunlukla bilgisayar üzerinden yapılır. Yani derinlikli bilgi üretirken de tüketirken de bilgisayarı daha çok kullanırız. Akıllı telefonlar ise daha çok yüzeysel bilgiye ulaşmak ve çoğunlukla içerik tüketmek için kullanılır.
Özetle; akıllı telefon kullanım oranı arttıkça daha çok bilgi tüketen bir toplum beden bulurken bilgisayar kullanım oranı arttıkça daha çok bilgi üreten bir toplum ortaya çıkıyor. Ancak bu, şahsi bilgi ve deneyimimin sonlu bilgiye dayanarak ortaya çıkarmış olduğu bir yorum. Daha tutarlı ve herkesçe kabul edilebilir bir sonuca ulaşmak için bilgiler üzerine uzmanların akademik çalışmalar gerçekleştirmesi gerekiyor.