Netflix’te yayımlanan Squid Game, kısa müddette büyük kitleler tarafından ilgi gördü ve herkes tarafından izlenmeye, konuşulmaya başladı.
Bir nakit ödül için çocuk oyunlarında hayatlarını riske atan, borç batağındaki yarışmacıların öyküsünü izlediğimiz bu seri, her ne kadar gerçek bir olaya dayanmasa da izleyiciler tarafından “Brothers Home” isimli tesise çok benzetildi. Artık gelin, bu tesisin karanlık yüzüne bir göz atalım.
İlk olarak biraz, Güney Kore’nin tarihine inmemiz gerekiyor.
Kore Cumhuriyeti, 1950’li yıllar boyunca Kore Savaşı’nın yıkımından kurtulmaya çalıştı. Devrin refah siyasetleri, Güney Kore’nin prestijine leke olarak görüldüğünden yetimlerin barınması konusuna tartı verildi. Daha sonra bu durum, hükûmete karşı gelen herkesi kapsayacak biçimde genişletildi.
Toplumdaki “yoksulluğun, bozukluğun sembolleri” olarak görülen herkesi “temizlemeye” çalıştılar. 1961’de yürürlüğe giren maddelerle tesisler kuruldu ve 18-65 yaşlarındaki, sokakta görülmesini istemedikleri, kendi tabirleriyle “sosyal sistemi engelleyen” herkesi topladılar.
Squid Game’de olduğu üzere savunmasız bireyler toplanıp sistematik halde sömürülmüştü.
“Brothers Home” isimli, Güney Kore’de kurulan 36 başka tesise dağıtıldılar.
Bu meçhul tanımlama yüzünden engelliler, terk edilmiş beşerler, dilenciler, yetimler ve çocuklar dahil olmak üzere birçok kişi, 1975 yılında kurulan “Brothers Home” tesislerine kapatıldılar.
Bu tesis kelamda; evsizlere ve yetimlere barınma ve rehabilitasyon hizmeti sağlıyordu. Bir nevi toplama kampıydı lakin mahkûmların sırf %10’unu evsizler oluşturuyordu.
İnsanların büyük bir çoğunluğu sokaklardan toplanmıştı. Hatta bazı durumlarda polis; gözetimsiz çocukları, ebeveynlerinin bilgisi olmadan, zorla almıştı.
1980’li yıllarda tesisler ifşa edildi.
Tahmin edebileceğiniz üzere insan hakları ihlalleri çok fazlaydı. 1980’lerin ortalarında, tesiste 4000’e yakın kişinin zorla tutulduğu, fiziksel şiddet, cinsel istismar, zorla çalıştırma üzere dehşetli muamelelere maruz kaldıkları ortaya çıktı.
Çocuklar ve ergenler, çoklukla memurlar tarafından cinsel şiddete maruz kalıyordu. “Ttongti” olarak etiketlenen eş cinseller, şiddetin bir öteki esas kurbanlarıydı. Kimi mahkûmlar, işlence sonucu hayatını kaybetmişti.
Squid Game’deki iştirakçilerin hayatlarını riske atarak ölümcül oyunlarda hayatta kalmaya zorlanması, Brothers Home’dakilerin fizikî ve zihinsel sonlarının zorlanmasıyla çok benzeriydi.
1980’lerin sonunda, kamuoyu reaksiyonu büyüdü.
1980’li yılların sonlarına gerçek artan demokratikleşme hareketleri ile insan haklarına yönelik hassaslık sayesinde bu tesisler, önemli tenkit aldı. Gazetecilerin ve insan hakları savunucularının baskılarıyla hükûmet, tesislerin faaliyetlerini durdurdu. Hatta yöneticileri yargılandı.
Yine de adalet tam manasıyla sağlanmadı zira hayatını kaybedenler, hayatını kaybetmeseler de travmalarla, fizikî problemlerle uğraş etmek zorunda kalanlar vardı… Yöneticiler ise hiç tatmin edici olmayan, hafif cezalar almıştı.
Kısacası “Brothers Home” periyodun otoriteleri tarafından toplumsal sistemi sağlama mazeretiyle göz yumulan bir istismar sistemi olarak işliyordu. Squid Game de güçlü kesitlerin, ekonomik sorunları sömürerek zayıf şahısları cümbüş için kullanması hakkında bir güç dengesizliğini işliyordu.
