Özellikle tahta bacak sıkıntısı, sinemaların ve romanların bize sunduğu romantik bir efsane mi yoksa tarihî bir gerçeklik mi?
Korsanların güçlü ömür şartlarında tahtadan bir bacak olması mümkün mü?
Denizcilik, bilhassa korsanlık, tehlikelerle dolu bir meslekti.
Kazalar, hastalıklar ve savaşlar nedeniyle uzuv kayıpları sıklıkla yaşanıyordu. Bir korsan gemisinde ise cerrahlık tabiplere değil marangozlara düşerdi. Sonuçta kesmeye alışkınlar.
Yeterli maharet ve ekipman olmadığı üzere anestezi olarak da roma güveniyorlardı ve düşük muvaffakiyet bahtı da olsa ampütasyonlar yapıyorlardı. Natürel ki sağ çıksalar bile o kurallarda enfeksiyon riski yüksekti ve birçok kişi de bu yüzden ölüyordu.
Ancak bu olmadığı manasına da gelmiyor.
16. yüzyılda yaşamış Fransız Korsan François Le Clerch, en ünlüsü diyebiliriz. Karayipler’in birinci kıymetli korsanlarından biri olan Clerc, tahta bacağı ile biliniyordu, hatta hem Fransızca hem İspanyolcada “tahta bacak” lakabı vardı.
Felemenkçede “Houtebeen” yani tahta bacak manasına gelen lakabı alan bir öbür kotsan ise Hollandalı Cornelis Jol’dü.
Popüler kültürün tesiri epey büyük.
Macera romanı “Hazine Adası”, sayesinde aslında tahta bacak ve korsanları özdeşleştirdik. Papağanı ve kesik bacağıyla Long John Silver karakteri, akıllara kaldı.
Stevenson’ın orjinal Long John Silver’ı ise bacağının tamamını kaybetmişti ve koltuk değnekleriyle dolaşıyordu.
Sonuç olarak korsanların tahta bacak yahut kanca kullanımı, kimi ferdi örnekler dışında, yaygın bir uygulama değildi ve kanca üzere protezlerin kullanıldığına dair somut deliller epeyce hudutlu. Bu imgeler, tanınan kültürün ve edebiyatın tesiriyle günümüze kadar gelmiş romantik tasvirlerden yalnızca biri.
