Hayvanların, insanlardan farklı olarak sahip oldukları duyular, onlara günlük hayatlarında hayatta kalabilmeleri için kimi avantajlar sunar.
Peki bu avantajlar nelerdir?
Dişli balinalar, yarasalar ve kimi kara ve ağaçta yaşayan fareler, etraflarında gezinmek için ekolokasyon kullanırlar.
Yani bu hayvanlar, insan kulağı için büsbütün duyulamayacak kadar yüksek frekanslı ya da çok tiz ses darbeleri yayarlar. Sonrasında bu seslerin ürettiği yankıları algılarlar. Onların ayırt edici beyin ve kulak adaptasyonları, bu hayvanların etraflarının üç boyutlu fotoğraflarını oluşturmalarını sağlar.
Örneğin yarasalar, sesi toplayan ve ince, çok hassas kulak zarlarına yönlendiren kulak kapakçıklarına sahiptir. Onlar bu sayede yankılanma yeteneğini geliştirirler.
Bazı hayvanlar tarafından üretilen elektrik alanları tıpkı bir duyu üzere fonksiyoneldir.
Örneğin elektrikli yılan balıkları ve birtakım vatoz cinsleri, avlarını şok edebilecek hatta öldürebilecek kadar güçlü elektrik üreten kas hücrelerine sahiptir. Köpek balıkları üzere birtakım balıklar ise avlarına ulaşmak için çok daha zayıf elektrik alanları kullanırlar.
Mesela kimi kurbağa çeşitleri ve kemikli balıklar, bedenlerinin her iki yanında çeşitli yanal çizgilere sahiptir. Bu yanal çizgiler deride, sudaki elektrik akımlarını algılayan bir dizi duyusal gözenek halindedir. Yani kimi hayvanlar, elektriksel his ismi verilen yeteneğe sahiplerdir.
Çukur engerekleri ve çıngıraklı yılanlar, gözlerini başka omurgalı hayvanlar üzere gündüzleri görmek için kullanırlar.
Fakat bu sürüngenler geceleri, avlarını tespit etmek ve avlamak için kızılötesi duyu organlarını kullanırlar. Sahip oldukları kızılötesi gözler, kızılötesi radyasyon, ısıya hassas bir retinaya çarptığında çeşitli imajlar oluşturan yapılardır.
Ayrıca kirpiler, karidesler ve kartallar, ultraviyole spektrumunun alt kısımınlarını da görebilirler. Biz insanların ise çıplak gözle kızılötesi yahut ultraviyole ışığı görmeleri mümkün değildir. Lakin bu hayvanlar, kızılötesi ve ultraviyole görüşe sahiptir. Bu da onlara çeşitli avantajlar sağlar.
Tıpkı pusulaların insanları manyetik kuzeye yönlendirmesi üzere manyetik duyuya sahip hayvanlar da kendilerini belli istikametlerde yönlendirebilir ve uzun uzaklıklar kat edebilirler.
Çeşitli araştırmalar; köpek balıkları, bal arıları, vatozlar, deniz kaplumbağaları, göçmen kuşlar, somonlar, ton balıkları ve posta güvercinlerinin, manyetik duyulara sahip olduğunu gösterir.
Ancak bu hayvanların, dünyanın manyetik alanını nasıl algıladıklarına dair ayrıntılar şimdi netleşmiş değildir. Ama onların manyetik hislere sahip olması tekrar de eşsiz bir yetenektir.
İlginizi çekebilir:
