Dünya’yı tehdit edebilecek rastgele bir asteroite karşı savunma sistemimiz sizce gereğince güçlü mü? NASA, bunu öngörerek bu türlü bir çalışma gerçekleştirdi.
Peki sonucunda ne oldu dersiniz? Anlatıyoruz…
DART, kinetik çarpma usulüyle gezegenimizi korumak için tasarlanmış birinci test misyonuydu.
Görevin temel maksadı, bir uzay aracını Dünya’ya tehdit oluşturabilecek bir asteroite çarptırarak yörüngesini değiştirmekti. Aslında bu deney, Dünya’ya yaklaşan rastgele bir tehdidin nasıl ortadan kaldırıldığıyla alakalıydı.
Görevde DART, Dimorphos ismindeki bir asteroite çarptı. Dimorphos, daha büyük bir asteroit olan Didymos’un etrafında dönen küçük bir uyduydu. Didymos, yaklaşık 780 metre çapındayken Dimorphos, sırf 160 metre büyüklüğündeydi. Bu asteroitler, Dünya’ya rastgele bir tehdit oluşturmuyor, yalnızca test etmek için kullanılmıştı.
DART’ın seyahati, 24 Kasım 2021’de başladı.
SpaceX Falcon 9 roketiyle Kaliforniya’daki Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü’nden fırlatılmıştı. Araç, 2022 eylülünde Dimorphos’a yaklaşmaya başladı; 26 Eylül’de belirlenen gayeye çarptı. Deney, DART’ın saniyede 24.000 km süratle Dimorphos’a çarpmasıyla gerçekleşmişti.
Sonucunda ise Dimorphos’un yörünge müddeti 11 saat 55 dakikadan, 11 saat 23 dakikaya düşmüştü. Yani yörüngesindeki bir tıp müddeti 32 dakika kısaldı! Bu sonuç anlamsız üzere görünse de aslında DART’ın, kinetik çarpma prosedüründe başarılı olduğunu kanıtlayan bir göstergeydi.
Gezegen savunması için atılan büyük bir adımdı.
NASA, birinci defa insan imali bir aracın, bir asteroite çarparak yörüngesinin değiştirilebildiğini göstermişti. Bu deney, gelecekte Dünya’yı tehdit eden asteroitler için geliştirilmiş bir savunma düzeneğinin temellerini atmıştı.
DART’ın çarpışmasını LICIACube, İtalyan Uzay Ajansı tarafından gönderilen küçük bir uydu kaydetmişti. Avrupa Uzay Ajansı da bu tesirlerin uzun vadeli izlenmesi hedefiyle 2026’da Hera isimli bir uzay aracını göndereceğini duyurdu.
Bu deney neden bu kadar kıymetli?
DART, yalnızca bir uzay testinden çok daha fazla şeyi temsil ediyor. Birinci gezegen savunma testi olmasının yanında global güvenlik için de hayli kritik bir adım. Üstelik yeni bir savunma stratejisinin geliştirilebileceğini çok hoş bir biçimde gözler önüne serdi.
Bu vazifenin başarılı olmasının akabinde beklenen Hera misyonu de bu misyonun tesirlerini derinlemesine inceleyecek. Münasebetiyle asteroit savunma teknolojisinin nasıl geliştirilebileceği konusunda daha fazla bilgi edinebileceğiz. Bu da gezegeni muhafazamız adına büyük ehemmiyet taşıyor.
Toplamda 324,5 milyon dolara mâl olduğu bilinen bu birinci vazife, uzay bilimi açısından son olacak üzere de görünmüyor.
