Günlük hayatta asla düşünmediğimiz lakin yaşamamız için kritik olan birçok organ ve yapı var.

İşte vücudumuzun bâtın kahramanları!

Palmaris Longus Kası

“Olmasa da olur.” diyebileceğimiz bir kasımız var. O da palmaris longus denilen, bileğimizin iç kısmında, serçe parmağımız ve başparmağımız birleştiğinde barizleşen ince kas.

İlginç olan şu ki insanların yaklaşık %20’inde bu kas yok. Günlük fonksiyonlara pek katkısı olmadığı için evrimsel olarak kaybolmaya başlamış.

Lakrimal Plica

Bu küçük yapı, gözümüzün iç köşesinde bulunan, gözyaşının drenajına yardımcı ve “üçüncü göz kapağımızın” bir kalıntısı pembe dokudan ibaret. Memelilerin birçoklarında tam fonksiyonel olan bir üçüncü göz kapağı varken insanlarda vakitle körelmiş durumda.

Bartholin Bezleri

Kadın üreme sisteminin bir kesimi olan bartholin bezleri, vajinal kayganlığı sağlayan sıvıyı üretiyor. Birden fazla insan ismini bile duymamıştır.

Lingual Tonsiller

Ona boğazın gerisindeki bağışıklık savunması da diyebiliriz. Daha çok bademcikler olarak biliniyor lakin lisanımızın gerisinde yer alan lingual tonsiller, bağışıklık sisteminin bir modülü. Misyonu ise enfeksiyonlarla savaşmak.

Arrector Pili

Soğukta yahut korktuğumuzda tüylerimiz diken diken oluyor ya işte bunu sağlayan arrector pili kasları yani kıl köklerine bağlı minik düz kaslar.

Evrimsel olarak atalarımızın bedenlerini kabartarak ısıyı muhafazasına ve tehditlere karşı daha büyük görünmelerine yardımcı oluyordu.

Ceruminous Bezler

Kulak kirini üreten minik fabrikalar da diyebileceğimiz ceruminous bezlerin gayesi; tozu, mikropları ve öteki ziyanlı hususları dışarıda tutmak.

Vestigial Kuyruk

Kuyruk sokumu kemiğimizin (koksiks) bir vakitler atalarımızda kuyruk işlevi gördüğünü biliyor muydunuz? Artık işlevsiz olsa da kimi kaslar için dayanak sağlıyor.

Dua Tabakası

Geldik son bilinmeyen yerimize. Dua tabakası, gözün kornea bölgesinde bulunan ince bir doku katmanı ve kendisi 2013’te keşfedildi.

Kornea içindeki sıvı akışını düzenleyerek göz sıhhatinde kıymetli bir rol oynadığı düşünülüyor. Bulunmasıyla göz ameliyatları ve hastalıklarına yeni bir bakış açısı kazandırıldı.

Darwin’in Tüberkülü

Darwin’in tüberkülü, kimi insanların kulaklarının üst kenarında bulunan küçük, çıkıntılı bir yapı. Evrimsel kalıntı olduğu düşünülen yapı, atalarımızın daha büyük ve hareketli kulaklara sahip olduğu periyotlardan kalmış olabilir. Günümüzde rastgele bir fonksiyonu yolmadığı üzere herkesin kulağında da bulunmuyor.

Meibomian Bezleri

Göz kapaklarımızın kenarlarında bulunan meibomian bezleri, göz yüzeyini nemli tutan yağları salgılıyor. Şayet düzgün çalışmazlarsa kuru göz sendromuna yol açabilirler.

Mezenter

Mezenter, bağırsakları karın duvarına bağlayan ve onları yerinde tutan bir zar yapısı. Evvelden yalnızca bir bağ dokusu olarak görülse de son araştırmalar onun bağırsaklara kan akışı sağladığını ve bağışıklık sisteminde rol oynadığını gösteriyor. Hatta bilim insanları mezenteri bağımsız bir organ olarak sınıflandırmaya başladı.

Hiyoid Kemiği

Boynun üst kısmında, lisanın çabucak altında bulunan küçük, U biçimindeki hiyoid kemiği, bedenimizin direkt öbür bir kemikle eklem yapmayan tek kemik.

Dil, yutkunma ve konuşma işlevlerinde kritik rol oynuyor. Hatta isimli tıpta, boğulma vakalarında kırılması değerli bir bulgu olarak bedellendiriliyor.

Fasya

Önemini fark etmediğimiz bir başka modülümüz ise fasya oluyor. İkinci bir deri üzere bedenimizde yer alan fasya, kaslarımızı saran ince lakin güçlü bir bağ dokusu. Hareketimizi kolaylaştırdığı üzere beden yapısını da destekliyor.

Anterolateral Bağ

Anterolateral bağ, diz ekleminde bulunan ve uyluk kemiği (femur) ile kaval kemiği (tibia) ortasında yer alan bir bağ. 2013’te yine keşfedilen yapı, dizin stabilitesine katkı sağlıyor ve bilhassa ani dönme hareketlerinde dizin çok dönmesini engelliyor.

Nasal Konka

Burnumuzda saklı bir filtre var ve ismi da nasal konka. Burnumuzun iç kısmında bulunan bu kıvrımlı yapılar, havayı nemlendirme ve filtreleme misyonunu üstleniyor. Alerji yahut soğuk algınlığı durumlarında şişerek nefes almayı zorlaştırabilirler.

Peyer Plakları

Bağırsaklarımızın içinde, bağışıklık sistemimizin bir kesimi olan bu yapılar, zararlı mikroplara karşı savaşan hücreler üretiyor. Sindirim sistemimizin görünmez kahramanları ortasında yer alıyorlar.

Sphenopalatin Ganglion

Bu küçük hudut düğümü, burundaki kan damarlarının genişlemesini yahut daralmasını denetim ediyor. Migren ağrılarına bile sebep olabiliyor.

Piramidalis Kası

Piramidalis kası; karın bölgesinde, rectus abdominis kasının önünde bulunan küçük, üçgen biçimli bir kas. Misyonu ise karın kaslarını gererek linea alba isimli orta sınırdaki bağ dokusunu gergin tutmak. Lakin işlevi o kadar değersiz ki insanların yaklaşık %20’sinde bu kas hiç bulunmuyor.

Limbus

Gözümüzün renkli kısmı (iris) ile beyaz kısmı (sklera) ortasındaki hududu belirleyen limbus, göz sıhhatinde kritik değere sahip.

Jacobson Organı

Bazı hayvanların koku alma yeteneklerini artıran Jacobson organı, insanlarda körelmiş durumda. Fetüs devrinde var olup sonra fonksiyonsuz hâle geliyor.

Peki ya siz bunlardan hangilerini biliyordunuz?

Vücudumuz hakkında bilmemiz gereken daha çok şey var: