Yapılan yeni bir araştırma araç frenlerinden kaynaklanan tozların akciğer sıhhati için dizel egzozundan daha ziyanlı olabileceğini ortaya koydu. Araştırmaya nazaran bilhassa fren balatalarının aşınmasıyla oluşan tozlar, egzoz dışı emisyonların en büyük kaynağı haline geldi.
Londra’daki bir araştırma grubu tarafından yürütülen ve yakın vakitte yayımlanan bir çalışmaya nazaran, yol yüzeyi, lastikler ve fren balatalarından kaynaklanan tozlar, günümüzde Avrupa’da egzoz emisyonlarını geride bırakarak kara nakliyatında en büyük kirlilik kaynağı oldu.
Fren tozları, dizel egzozundan daha ziyanlı çıktı
Tozların içinde, bilhassa fren balatalarından çıkanlar başı çekiyor. Laboratuvar ortamında yapılan deneylerde, fren tozlarının akciğer hücrelerine dizel egzozundan daha fazla ziyan verdiği gözlemlendi. Bu ziyanların esas nedeni olarak, fren tozlarında yüksek oranda bulunan bakır gösterildi. Mevcut düzenlemelerde ise bu durum hâlâ göz arkası ediliyor.
Elektrikli araçlar, egzoz gazlarını ortadan kaldırsa da fren ve lastik aşınmalarından kaynaklanan tozlar nedeniyle egzoz dışı emisyonlara katkıda bulunmaya devam ettiği söz edildi. Üstelik, elektrikli araçların çoklukla daha ağır olması nedeniyle ürettikleri toplam toz ölçüsünün arttığı belirtildi. Kasım 2026’da yürürlüğe girecek olan Euro 7 emisyon standartlarının fren tozu emisyonlarını sınırlaması ve yeni fren teknolojilerini teşvik etmesinin beklendiği paylaşıldı.
Yapılan bu araştırmada ise egzoz dışı emisyonların da egzoz gazları kadar ciddi bir sıhhat riski oluşturduğu ortaya kondu. Bu nedenle elektrikli araçlara geçiş sürecinde sırf egzoz emisyonlarının değil, fren ve lastik aşınmalarından kaynaklanan tozların da düzenlemelere dahil edilmesi gerektiği vurgulandı.
