Kırmızı, ekseriyetle “aciliyet” ile özdeşleştirilen bir renk olduğu için bu türlü bir uygulamaya gidilmiş olsa da gerçek çok daha farklı.
Çünkü bu mantıkla ilerlenmiş olsaydı, ambulansların da kırmızı olması gerekirdi. O denli değil mi?
İtfaiye araçlarının kırmızı rengi, birçok faktörün birleşiminden ortaya çıktı.
Yangınla mücadele, tarihin her periyodunda var olan bir meslekti. Birinci itfaiye araçları, 19. yüzyılın başlarına kadar neredeyse büsbütün manuel iş gücüne dayanıyordu. O devirde itfaiye araçlarının renginin tek bir standardı yoktu. Kent, kasaba ve natürel ülkeye nazaran renkler değişiklik gösteriyordu.
İtfaiye teşkilâtları 19. yüzyılda kurulduğunda, araçlar ekseriyetle el üretimi ve ahşap oluyordu. Kırmızı boya, o periyotlar değerliydi ve itibarlı bir renk olarak kabul ediliyordu. Hasebiyle istekli itfaiye teşkilâtları, kendilerini öne çıkarmak için kırmızı boyayı tercih etmişti. Farklı renkler daha sonra kullanılsa da kırmızı, her periyodun rengine de baskın gelmeyi başardı.
İlk evvel kırmızı, araçların yüksek görünürlük sağlaması için tercih edilmişti.
Bugün olduğu üzere siren ve yanıp sönen ışıklar üzere çağdaş ikaz sistemlerinin bulunmadığı periyotlarda araçların fark edilebilirliğinin artması gerekiyordu. Bunu da en can alıcı renkle yapmak gerekti. Bilhassa “aciliyet” ile özdeşleştirilen kırmızı, en uygun renkti.
Tabii bu durumun yanında kırmızının ruhsal tesirlerini de es geçmemek gerekiyor. Kırmızı, doğal olarak dikkat alımlı ve uyanıklık hissi yarattığı için aciliyet hissini tetikliyor.
Kırmızı, tarih boyunca tehlikeyi, gücü ve aciliyeti simgeledi.
Bundan yıllar önceye, antik devirlere gittiğimizde bile kırmızının bu manada kullanıldığını görebiliriz. Lakin kırmızı rengin itfaiye için en inançlı renk olup olmadığı konusunda yapılan araştırmalar, bunun pek de hakikat olmadığını gösteriyor.
Geceleri, gözlerimiz bilhassa kırmızı rengi daha güç algılıyor, zira karanlıkta gözümüzdeki koniler bu renkleri daha düşük bir hassasiyetle algılıyor. Amerikan Psikoloji Derneği’ne nazaran, düşük ışık şartlarında yeşil ve sarı üzere renkler; kırmızıya nazaran çok daha görünüyor. Bu da birtakım departmanların daha yüksek görünürlük sağlamak için farklı renk tonlarına yönelmesine neden olmuştur.
Bazı bölgelerde itfaiye araçlarının rengi, sarı yahut yeşil oluyor.
Özellikle düşük ışık şartlarında daha yüksek görünürlük sağladığı kanıtlanan sarı ve yeşil üzere renkler, artık kırmızıdan daha fazla tercih edilmeye başlanmış üzere görünüyor. Alışılmış bu kullanım pek yaygın olmasa da renkler, sisli havalarda da araçların süratli fark edilmesini sağlıyor.
Amerika, Avustralya ve Kanada’da kullanılan sarı ve yeşil araçların bilakis ülkemizde hâlâ kırmızı itfaiye araçları tercih ediliyor.
İlginizi çekebilir: