Ağaçkakanlar, doğanın kusursuz bir mühendislik örneği üzere. Gagalarını sert ağaç kabuklarına ne kadar vururlarsa vursunlar ziyan görmüyorlar.
Tabii anatomileri de buna uygun bir biçimde evrimleşmiş. Gelin, bu eşsiz anatomiye ve sayesinde nasıl ziyan görmediklerine göz atalım.
Kafataslarının içindeki yapı, buna uygun.
Ağaçkakanların kafataslarının içi, darbeleri emen süngerimsi bir dokuya sahip. Bu yapı, gagalama esnasında ortaya çıkan enerjiyi dağıtıyor ve beynin hasar almasını ya da rastgele bir ziyan görmesini engelliyor.
Ayrıca beyinleri hem minik hem de yuvarlak bir yapıda. Bu da darbelerden fazla etkilenmemesinin önüne geçiyor. Beyinleri ise kafatasının içinde sıkıca sabitlendiği için çarpma sırasında hareket etmiyor.
Antwerp Üniversitesinde çalışan Sam Van Wassenbergh: “Ters ivmeli şok, her gagalamayla birlikte maymun ve insanlardaki bilinen beyin sarsıntısı eşiğini aşsa bile ağaçkakanların küçük beyinleri bundan etkilenmiyor.”
Gagalarını yanlışsız açıyla kullanmaları, bir başka etken.
Gagalarkenki her darbe sırf gagaya değil, uzunluğuna ve bedene da eşit bir formda yayılıyor. Boyun kaslarının güçlü olması ve özel bağ dokularına sahip olmaları sayesinde darbenin gücü emilerek baş sabit kalıyor.
Zaten üst ve alt gagaları da farklı sertlik derecelerine sahip. Böylece çarpma sırasındaki gücün bir kısmı kayboluyor.
Gözleri bile korunuyor.
Develerde, kedilerde ve kimi sürüngenlerde olduğu üzere ağaçkakanların gözlerinde de üçüncü bir göz kapağı var. Bu göz kapağı hem etraftan gelebilecek potansiyel tehditlere hem titreşimlere karşı onları koruyor.
Zaten ağaçkakanlar da gagalama hareketini denetimsiz bir formda yapmıyor. Çok uzun müddetli ya da daima olmayan kısa hareketlerle yapıyorlar.
İşte tüm bunlar, ağaçkakanların sert ağaç kabuklarına tak tuk vurmasına rağmen ziyan görmemesini sağlıyor.
