Kapının önüne rastgele fırlatmak, gazete sayfalarına ziyan vermiyor muydu? Bu biraz kaba bir davranış değil miydi?
Peki bu gelenek hâline gelen bu davranışın emeli ne?
Aslında ABD’de gazete dağıtımı, 19. yüzyıla dayanan bir gelenek.
19. yüzyılın birinci yarısı bu ülkede, irtibat ve ulaşım alanlarında değerli değişiklikler yaşandı. Bilhassa telgraf ve demiryollarının gelişi, genel prestijiyle bilginin yayılmasını büyük ölçüde hızlandırdı.
Bunların yanında bu tarihlerde, bölgenin demografik yapısı da büyük bir süratle değişiyordu. Nüfus Batı’ya yayılıyor ve şehirler kalabalıklaşıyordu. İşte bu değişimler hem gazetelere olan talebi artırdı hem de gazetelerin üretimini artırdı.
1800 yılında ABD’de 200 farklı gazete yayımlanıyordu. 60 yıl sonrasında ise bu sayı 3000’e çıktı. Ayrıyeten 1830’larda ve 1840’larda kurulan yeni kentsel gazetelerin birden fazla, daha evvel eşi gibisi görülmemiş tiraj sayılarına ulaştı ve bu ilgi katlanarak devam etti.
Hâl bu türlü olunca, gazetelerin dağıtımı için en süratli ve en ucuz olan metot aranmaya başlandı.
Kısa bir mühlet içinde de “Paper boy” (Gazete dağıtıcısı) denilen bir kavram ortaya çıktı. Okula gitmeden evvel sabahları yahut geldikten sonra akşamları çalışan gençler, ekseriyetle bisikletle meskenlere ve ofislere gazeteleri dağıtmaya başladı.
Bu gençler, basılı gazetelerin altın çağında kendilerine verilen bu görevi büyük bir hızla yapmak zorundaydı. Zira gazetelerin bırakılacağı çok fazla mahalle ve hane vardı. Bu sebeple gençler, devayı gazeteleri meskenlerin önüne fırlatmakta buldu.
Sonrasında gazeteleri yüzeysel fırlatmak, âdeta bir gelenek hâline geldi bu uzun yıllar devam etti.
Peki gazeteler neden posta kutularına koyulmuyordu?
Çünkü ABD’de posta kutuları, federal yasalar ile düzenlemişti. Yani posta kutularına yalnızca USPS üzere resmî posta hizmetleri tarafından kullanılabilirdi. Ayrıyeten o devirde gazete şirketleri, posta hizmetleri için ödeme yapacak durumda değildi. Bu sebeple posta kutuları, gazete dağıtımı için kullanılamadı.
Böylece bu özel teslimat usulü geliştirilmiş oldu. Elbette internetin yaygınlaşması ile bu gelenek, evreli bir biçimde yok olmaya başladı. Kâğıt gazeteler yerini ne yazık ki çevrim içi yayınlara bıraktı.
Fakat yeniden de ABD’nin birçok eyaletinde, bu sabah ritüelini hâlâ görmek mümkün. Aslında kapının önünde duran gazete, geçmişin bir sembolü niteliğinde.
ABD’deki başka tuhaf şeyler:
