Nakit para kullanımı, günümüzde oldukça azaldı. Her şeyi IBAN transferiyle, QR kodla, kredi kartlarıyla ödüyoruz.
Özellikle İsveç’te, nakit para kullanımı neredeyse hiç yok. Bunun sebebini anlamak için ufak bir sosyoloji yolculuğuna çıkmamız gerekiyor.
İsveç’te nakit para büsbütün kullanımdan kalktı demek değil.
Tabii ki İsveç’te hâlâ nakit para kullanımı var lakin hem çok az hem de giderek azalıyor. Nakitsiz bir toplum olma yolunda, dünyada en süratli ilerleyen ülkeler ortasında.
Yine de birtakım istisnalar bulunuyor. Mesela nispeten kırsal yerlerde ya da küçük işletmelerde nakit kabul edilebiliyor.
Bu nakitsiz ülke dönüşümünün gerisinde birkaç kıymetli faktör yatıyor. Artık sıra sıra bu faktörlere değinelim.
İsveç, teknoloji konusunda başkan ülkelerden biri.
İsveç deyince akla dijital tahliller geliyor. “Swish” üzere, lokal bankaların ortak çalışmasıyla geliştirilen yenilikçi taşınabilir ödeme uygulamaları çok yaygın ve sık sık kullanılıyor. İsveç halkı da bu tip teknolojilere süratli bir formda adapte oluyor.
Tabii bir de dijiyal ödemelerin bu kadar benimsenmesinin gerisinde güvenliğin yüksek düzeyde olması var. İsveç’te toplumsal güvenlik telaşı pek olmadığından beşerler da dijital platformlara ve bankacılık sistemlerine daha fazla güveniyor. Bunun yanı sıra nakitsiz süreçler, vergi kaçakçılığını ve yasa dışı faaliyetleri zorlaştırdığından devlet tarafından teşvik ediliyor.
Sosyal devlet anlayışı, bir başka faktör.
İsveç’te güçlü bir toplumsal devlet anlayışı (devletin, toplumun toplumsal refahını maksimize etmek emeliyle müdahalelerde bulunmasını öngören bir devlet modeli) var ve hükûmet, dijitalleşme sürecini teşvik ederek toplumun her kesitinin bu dönüşümden faydalanmasının önünü açıyor.
Bunun yanına bir de küçük ve homojen bir nüfusa sahip olmaları eklenince yeniliklerin benimsenmesi daha süratli oluyor. İsveç’te beşerler çoklukla yeniliklere karşı kapalı değil ve değişimlere daha süratli adaptasyon sağlıyorlar.
Çevresel korkular ve şuurlu bir toplum var.
Çevre sorunları, dünyamızda büyük bir sorun hâline geldi. Bunun için İsveç üzere ülkeler, adımlar atıyor.
Kâğıt para ve madeni paraların üretim ve taşıma süreçlerindeki çevresel tesirleri düşünülerek dijital ödeme prosedürleri tercih ediliyor.
Bankalar da bu durumun sürdürülmesini sağlıyor.
İsveç’teki bankalar, nakit süreçlerden gittikçe uzaklaştı ve dijital hizmetlere tartı verdi. Birçok banka, şubesinde nakit kabul etmiyor ve bunun yerine dijital bankacılık hizmetlerini teşvik ediyor.
İşte tüm bu sebepler birleşince; ortaya, nakitsiz bir toplumun inşası çıkıyor.
İsveç hakkında daha fazla içerik:
